Kwiecień 2024 pod znakiem OZE

W kwietniu 2024 roku Polska odnotowała ogromny sukces w dziedzinie odnawialnych źródeł energii (OZE). Jak wynika z danych opublikowanych przez Forum Energii, udział OZE w miesięcznej produkcji prądu osiągnął trzeci najwyższy poziom w historii, co stanowi istotny krok na drodze do transformacji energetycznej całego kraju.

W szczytowych momentach, udział odnawialnych źródeł energii w krajowym miksie elektroenergetycznym przekroczył 60 procent, co jest imponującym wynikiem pokazującym, jak dynamicznie rozwija się sektor OZE w Polsce.

Rekordowy kwiecień 2024

Kwiecień 2024 roku zapisał się w historii polskiej energetyki jako miesiąc wyjątkowy pod względem udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w krajowym miksie elektroenergetycznym. Według danych opublikowanych przez Forum Energii, OZE wygenerowały 4,1 TWh prądu, co stanowiło 30,7% całkowitej produkcji energii elektrycznej w Polsce. Jest to wzrost o 3,7 punktów procentowych w porównaniu do marca 2024 roku oraz o 3,3 punkty procentowe w porównaniu do kwietnia 2023 roku.

Kiedy produkcja energii z OZE była najwyższa?

Zmienność udziału OZE w produkcji prądu była szczególnie widoczna w analizowanym okresie. Najwyższy udział odnawialnych źródeł energii w ciągu godziny zanotowano w sobotę, 13 kwietnia, między 14:00 a 15:00, kiedy to OZE stanowiły aż 62,9% krajowego miksu elektroenergetycznego. Tego dnia sprzyjające warunki pogodowe, w tym silny wiatr i intensywne nasłonecznienie, przyczyniły się do tak imponującego wyniku. Z drugiej strony, najniższy udział OZE, wynoszący jedynie 7,4%, odnotowano w sobotę, 6 kwietnia, między 20:00 a 21:00.

Te rekordowe wyniki są dowodem na rosnącą rolę odnawialnych źródeł energii w polskim systemie energetycznym. Pokazują również, jak istotne są inwestycje w infrastrukturę magazynowania energii i zarządzania jej dystrybucją, aby móc efektywnie wykorzystywać energię z OZE, niezależnie od aktualnie panujących warunków pogodowych.

Rekordowy udział OZE w konsumpcji energii w Polsce

Kwiecień 2024 roku zapisze się w historii polskiej energetyki jako miesiąc przełomowy, w którym to odnawialne źródła energii osiągnęły rekordowy poziom nie tylko pod względem produkcji, ale również w konsumpcji energii elektrycznej.

Według danych przedstawionych przez Forum Energii, udział OZE w konsumpcji energii jest zazwyczaj wyższy, niż ich udział w samej produkcji. Wynika to z konieczności inteligentnego zarządzania nadwyżkami prądu przez prosumentów, szczególnie w godzinach, gdy produkcja przewyższa zapotrzebowanie.

Jak prosumenci radzą sobie z nadwyżkami?

Zarządzanie nadwyżkami energii odnawialnej od zawsze stanowiło wyzwanie, ale także szansę na rozwijanie nowoczesnych technologii magazynowania i inteligentnych sieci energetycznych. W momentach, gdy produkcja z OZE przekracza zapotrzebowanie, konieczne jest ładowanie magazynów energii, eksport nadwyżek do sąsiednich krajów, a czasem nawet chwilowe wyłączanie niektórych instalacji odnawialnych. Takie podejście pozwala na stabilizację systemu energetycznego oraz efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów.

Kiedy konsumpcja energii z OZE była najwyższa?

W kwietniu 2024 roku maksymalny udział OZE w konsumpcji energii elektrycznej w Polsce wyniósł imponujące 71,8%. Taki wynik osiągnięto w sobotę, 13 kwietnia, w godzinach od 13:00 do 14:00. Tego dnia sprzyjające warunki atmosferyczne oraz optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów odnawialnych pozwoliły na osiągnięcie tego rekordowego poziomu.

Rekordowy udział OZE w konsumpcji prądu w Polsce jest świadectwem dynamicznego rozwoju sektora odnawialnych źródeł energii oraz skutecznej polityki wspierającej transformację energetyczną. Wzrost ten to wynik długoletnich inwestycji w infrastrukturę, technologii oraz regulacji promujących zrównoważone źródła energii.

Nie obyło się bez wyłączeń źródeł OZE

W kwietniu 2024 roku polski system elektroenergetyczny zmagał się z koniecznością wyłączania niektórych technologii odnawialnych źródeł energii w celu utrzymania stabilności sieci.

Nierynkowe redysponowanie jednostek wytwórczych, czyli wymuszone przez operatora ograniczenie produkcji energii, było konieczne przez dziewięć dni w tym miesiącu. W sumie ograniczono generację o 149,6 GWh energii elektrycznej, z czego 25,8 GWh pochodziło z farm wiatrowych, a 123,8 GWh z dużych instalacji fotowoltaicznych.

Ograniczenia te dotyczyły jednostek przyłączonych do sieci wysokiego i średniego napięcia, nie obejmując prosumentów.

Dlaczego wyłączano elektrownie OZE?

Głównym powodem wprowadzenia takich ograniczeń przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) były kwestie bilansowe. Zbyt duża produkcja energii w stosunku do jej zużycia oraz ograniczone zdolności magazynowania i eksportu wymusiły takie działania, aby nie dopuścić do utraty zdolności regulacyjnych krajowego systemu elektroenergetycznego (KSE) i zapewnić bezpieczeństwo oraz stabilność sieci.

Forum Energii podkreśla, że skala wyłączeń mogłaby być znacznie mniejsza, gdyby konwencjonalne źródła energii, takie jak elektrownie węglowe i gazowe, były bardziej elastyczne.

Niższe minima techniczne i szybsze włączanie/wyłączanie tych źródeł mogłoby zmniejszyć potrzebę ograniczania pracy OZE. Dodatkowo, większa liczba magazynów energii elektrycznej i wykorzystanie elastycznego popytu, zdolnego do zwiększenia zużycia przy niskich cenach energii, również mogłyby przyczynić się do lepszego zarządzania nadwyżkami produkcji z OZE. Przykładem takich rozwiązań są elektrolizery czy urządzenia grzewcze ładujące magazyny ciepła.

Co produkowało najwięcej energii w kwietniu 2024?

W kwietniu 2024 roku dominującą rolę w produkcji energii ze źródeł odnawialnych w Polsce odegrały farmy wiatrowe. Według danych przedstawionych przez Forum Energii, lądowa energetyka wiatrowa znacząco przyczyniła się do krajowego miksu energetycznego, produkując nieco ponad połowę energii pochodzącej z OZE, czyli 2,1 TWh. Jest to aż o 41,6% więcej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego i o 2,5% więcej niż w marcu 2024 roku. Stały przyrost mocy osiągalnej wiatru na lądzie, który w lutym 2024 roku wyniósł 9,3 GW, odgrywa kluczową rolę w tym wzroście.

Na drugim miejscu pod względem produkcji energii ze źródeł odnawialnych znalazła się fotowoltaika, która w kwietniu wygenerowała 1,5 TWh energii. To wynik o 40,0% wyższy w porównaniu do kwietnia 2023 roku. Znaczący wzrost mocy zainstalowanej w instalacjach fotowoltaicznych przyczynił się do tego, że energia słoneczna stanowiła 34,3% całkowitej produkcji OZE w Polsce.

Pozostałe źródła odnawialne miały mniejszy udział w produkcji energii elektrycznej. Elektrownie wodne wyprodukowały 0,2 TWh, co stanowiło 5,9% produkcji OZE, natomiast biomasa odpowiadała za 0,3 TWh, co przekładało się na 7,8% produkcji odnawialnej energii elektrycznej. Elektrownie szczytowo-pompowe, które również odgrywają ważną rolę w bilansowaniu systemu, wygenerowały 0,12 TWh energii, co jest wynikiem o 3,4% niższym niż w marcu 2024 roku.

Łączna produkcja odnawialnej energii elektrycznej w kwietniu 2024 roku stanowiła 30,7% krajowego miksu wytwórczego. Pomimo znaczącego udziału OZE, paliwa kopalne nadal dominowały, odpowiadając za 69,3% produkcji energii elektrycznej w Polsce.

Perspektywy na przyszłość

Kwiecień 2024 roku był miesiącem, który wyraźnie pokazał potencjał odnawialnych źródeł energii w Polsce. Rekordowe udziały prądu pochodzącego z OZE, zarządzanie nadwyżkami produkcji oraz konieczność wyłączania niektórych źródeł, aby utrzymać stabilność sieci, stanowią świadectwo dynamicznego rozwoju sektora energetycznego w naszym kraju. Ponadto, wzrost mocy osiągalnej farm wiatrowych oraz instalacji fotowoltaicznych wskazuje na rosnącą rolę tych technologii w krajowym miksie energetycznym.

Te osiągnięcia są nie tylko powodem do dumy, ale również wyzwaniem do dalszych działań na rzecz zwiększenia elastyczności systemu elektroenergetycznego oraz rozwijania technologii magazynowania energii. Polska, dzięki takim sukcesom, ma szansę umocnić swoją pozycję jako lidera transformacji energetycznej w regionie.